Rozliczenia w KOWR

Stan prawny na dzień 08.02.2024 r.

Zgodnie z art. 33 ust. 4 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz.U. z 2023 r. poz. 1436, z późn. zm.) z przeprowadzonej kontroli sporządza się protokół, który zawiera także wnioski i zalecenia oraz informację o sposobie złożenia zastrzeżeń co do jego treści. Z ww. przepisu wynika, że termin na złożenie zastrzeżeń wynosi nie mniej niż 7 dni od dnia doręczenia protokołu. Zastrzeżenia należy złożyć do Dyrektora Oddziału Terenowego KOWR, przeprowadzającego kontrolę.

Stan prawny na dzień 08.02.2024 r.

Zgodnie z art. 38i ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz.U. z 2023 r. poz. 1436, z późn. zm.) spółdzielnia energetyczna, której dane zostały zamieszczone w wykazie spółdzielni energetycznych, jest obowiązana informować Dyrektora Generalnego KOWR o każdej zmianie danych, o których mowa w art. 38g ust. 2 ustawy OZE, a w szczególności o zakończeniu lub zawieszeniu wykonywania działalności, w terminie 14 dni od dnia zmiany tych danych albo od dnia zakończenia lub zawieszenia wykonywania tej działalności, pod rygorem wykreślenia z wykazu spółdzielni energetycznych.

W związku z powyższym, jeżeli zmiana statutu obejmowałaby dane zawarte we wniosku o zamieszczenie danych w wykazie spółdzielni energetycznych, wówczas należy poinformować Dyrektora Generalnego KOWR o takiej zmianie. W przeciwnym wypadku, nie ma takiego obowiązku.

Stan prawny na dzień 08.02.2024 r.

Na podstawie przepisu art. 168 pkt 24, art. 169 ust. 1 pkt 2 oraz art. 170 ust. 7 pkt 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz.U. z 2023 r. poz. 1436, z późn. zm.) Dyrektor Generalny KOWR jest uprawniony do wymierzenia spółdzielni energetycznej kary pieniężnej w wysokości 10 000 zł z tytułu utrudnienia przeprowadzania kontroli. Ponadto, w przypadku gdy kontrola potwierdzi, że spółdzielnia energetyczna przekazała w sprawozdaniu rocznym nieprawdziwe dane, wówczas, na podstawie art. 168 pkt 22 ustawy OZE, Dyrektor Generalny KOWR jest uprawniony do nałożenia na spółdzielnię energetyczną kary pieniężnej w wysokości 1 000 zł (art. 170 ust. 7 pkt 2 ustawy OZE). Kary pieniężne wymierzane będą w drodze decyzji administracyjnej, od której spółdzielnia energetyczna będzie miała prawo odwołania się do organu wyższego stopnia, tj. ministra właściwego do spraw rynków rolnych.

W przypadku gdy zakres naruszeń jest znikomy, a podmiot zaprzestał naruszenia prawa albo zrealizował obowiązek, Dyrektor Generalny KOWR, na podstawie art. 174 ust. 2 ustawy OZE, może odstąpić od wymierzenia kary pieniężnej.

Jednocześnie, w przypadku gdy kontrola potwierdzi, że spółdzielnia przestała spełniać warunek, o którym mowa w art. 38e ust. 1, lub złożyła oświadczenie, o którym mowa w art. 38g ust. 3 pkt 1, niezgodne ze stanem faktycznym, Dyrektor Generalny KOWR, na podstawie przepisu art. 38l ustawy OZE, jest uprawniony do wszczęcia postępowania administracyjnego w przedmiocie wykreślenia wpisu spółdzielni energetycznej z wykazu spółdzielni energetycznych.

Stan prawny na dzień 08.02.2024 r.

KOWR będzie weryfikował ten wymóg w skali roku (12 miesięcy), na podstawie złożonych sprawozdań. KOWR będzie monitorować poziom pokrycia zapotrzebowania spółdzielni energetycznej i jej członków na energię elektryczną zgodnie z obowiązującymi przepisami. W razie wątpliwości co do dysponowania odpowiednią mocą wytwórczą instalacji OZE pozwalającą na spełnienie tego warunku, KOWR zwróci się do spółdzielni energetycznej o wyjaśnienie zaistniałej sytuacji i wprowadzenie stosownych kroków naprawczych.

Rozliczenia wewnętrzne w ramach spółdzielni energetycznej

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

MRIRW potwierdza, że zmiana w art. 38c ust. 7 pkt 2 ustawy OZE wprowadzona art. 1 pkt 32 lit.d ustawy z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2023.1762), która weszła w życie z dniem 1 października 2023 r. nie miała na celu zmiany sposobu rozliczeń pomiędzy sprzedawcami, o których mowa w art. 40 ust. 1a ustawy OZE
a spółdzielnią energetyczną i jej członkami, ustalonymi pierwotnie w kształcie przed wyżej wskazaną nowelizacją. Tym samym treść przepisu z art. 38c ust. 7 pkt 2:

„2) opłaty za świadczenie usług dystrybucji, których wysokość zależy od ilości energii elektrycznej wytworzonej we wszystkich instalacjach odnawialnego źródła energii spółdzielni energetycznej
i wprowadzonej do sieci, a następnie pobranej przez wszystkich wytwórców i odbiorców, będących członkami tej spółdzielni energetycznej, w tym ilości energii elektrycznej rozliczonej w sposób,
o którym mowa w ust. 3, uiszczają do wysokości wynikającej z wartości energii elektrycznej określonej w ust. 11; należności z tego tytułu na rzecz operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego przekazuje sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a.” należy rozumieć jedynie w ten sposób, iż dotychczasowe literale zwolnienie spółdzielni energetycznej z opłat za usługę dystrybucji (art. 38c ust. 7 pkt 2) zostało zastąpione obowiązkiem pokrywania tych opłat do wysokości wynikającej z wartości rynkowej ilości energii elektrycznej przekazanej w ramach opustu (spółdzielnia energetyczna i jej członkowie „uiszczają” opłaty wyłącznie w sposób ilościowy wynikający z mechanizmu współczynnika redukcji energii oddanej 0,4, zgodnie z art. 38c ust. 3 oraz ust. 11 ustawy OZE). Reasumując należy podkreślić, że dotychczas obowiązujący zakres zwolnień spółdzielni energetycznej i poszczególnych jej członków z różnego rodzaju opłat i kosztów, jak również zasady rozliczeń ze sprzedawcą, o którym mowa w art. 40 ust. 1a ustawy OZE, w tym przekazywania przez spółdzielnię energetyczną określonej ilości energii elektrycznej w ramach opustu, nie uległy zmianie. Tym samym z tego powodu nie jest przewidziana zmiana rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 23 marca 2022 r. w sprawie dokonywania rejestracji, bilansowania i udostępniania danych pomiarowych oraz rozliczeń spółdzielni energetycznych.

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

W nawiązaniu do wątpliwości zgłoszonej podczas spotkania, dotyczącej wpisu lub nie do rejestru MIOZE instalacji służące wytwarzaniu energii elektrycznej na potrzeby członków spółdzielni energetycznej MRiRW informuje, że Prezes Urzędu Regulacji Energetyki potwierdził stanowisko MRiRW w tej sprawie. Do uzyskania koncesji Prezesa URE bądź wpisu do rejestru wytwórców wykonujących działalność gospodarczą w zakresie małych instalacji albo odpowiedniego rejestru prowadzonego przez KOWR, zobowiązani zostali wytwórcy, którzy zamierzają de facto wykonywać działalność gospodarczą w rozumieniu definicji zawartej w art. 3 ustawy – Prawo przedsiębiorców. Zgodnie z tym przepisem, działalnością gospodarczą jest: „zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły”. W przypadku wykonywania działalności gospodarczej polegającej na wytwarzaniu energii elektrycznej, jej istotą jest sprzedaż wytworzonej energii (por. art. 3 pkt 6a ustawy – Prawo energetyczne). Mając powyższe na uwadze, w przypadku wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej, polegającej na wytwarzaniu energii elektrycznej w instalacjach odnawialnych źródeł energii a następnie sprzedaży tej energii odbiorcom, w tym odbiorcom będącym członkami spółdzielni energetycznej, wystąpi obowiązek uzyskania koncesji Prezesa URE albo wpisu do rejestru wytwórców wykonujących działalność gospodarczą w zakresie małych instalacji bądź odpowiedniego rejestru prowadzonego przez KOWR.

Zawieranie umów

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

Spółki ujednoliciły kierunkowe podejście do rozliczeń Członków SE i samej SE (rozliczenia poszczególnych członków w ramach poszczególnych umów kompleksowych). Jednocześnie na ten moment nie ma prowadzonych prac nad ujednoliceniem wzorców umownych u poszczególnych Sprzedawców.

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

Analogicznie jak wyżej. Każda Spółka posiada swój wzorzec lub taki opracowuje, zgodny z całością dokumentacji wewnątrz danego Sprzedawcy.  Jednocześnie na ten moment nie trwają prace nad ujednoliceniem wzorca aneksu do UK u poszczególnych sprzedawców.

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

Rozwiązanie umowy musi wynikać z przesłanek ustawowych lub ziszczenia warunków umownych. Nie identyfikujemy w proponowanych przez Sprzedawców zapisach możliwości rozwiązania umowy ze SE bez wskazania przyczyny.  Jedną z przesłanek skutkującą rozwiązaniem umowy będzie np. wykreślenie SE z rejestru KOWR.

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

Obecne umowy OSD-SE będą rozwiązane lub przestaną obowiązywać.

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

Nie przewiduje się podpisywania porozumień, co wynika z regulacji prawnych.

Przekazywanie danych pomiarowych

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

Spółki przygotowują się do wdrażania automatycznego udostepnienia danych, tym niemniej na tę chwilę mówimy o przejściowym udostępnianiu danych poprzez pliki Excel.

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

OSD udostępnia dane pomiarowe sprzedawcy dla potrzeb rozliczenia SE.

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

OSD otrzyma dane o członkach SE od sprzedawcy (wykaz PPE).

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

OSD może rozpocząć wymianę liczników na wniosek SE po zawiązaniu się SE (wpis do KRS). Końcowa data instalacji licznika wynika z ustawy o OZE.

Rozliczenia w relacji Sprzedawca Zobowiązany- Spółdzielnia Energetyczna

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

Poza samym wpisem do KOWR (uzyskanie przez Spółdzielnie zaświadczenia o zamieszczeniu danych spółdzielni energetycznej w wykazie spółdzielni energetycznych prowadzonego przez Dyrektora Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa), identyfikujemy również pozostałe warunki, które muszą być spełnione do faktycznego startu rozliczeń SE

  1. rejestrowanie danych pomiarowych, o których mowa w art. 38c ust. 5 Ustawy OZE, wobec wszystkich Obiektów, poprzez Liczniki zdalnego odczytu,
  2. zawarcie i pozostanie w mocy aktywnej Umowy Kompleksowej Członków Spółdzielni ze SZ, wobec wszystkich Obiektów,
  3. zawarcie Aneksu do Umowy Kompleksowej przez Członków Spółdzielni wobec wszystkich Obiektów.
  4. dla wytwórcy w ramach SE zawarcie umowy o bilansowanie handlowe – kierunek czynnego oddania.

W poszczególnych Spółkach możliwy dodatkowy wymóg związany z wymaganymi umowami dla wytwórcy (UD na kierunku czynnego oddania, niezależnie od potrzeb własnych na umowie kompleksowej). 

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

Nie stanowi ona podstawy rozliczeń w ramach SE i podlega rozliczeniu wg wybranego modelu rozliczeń przypisanego dla danego Członka SE (sprzedaż, prosument). W zależności od interpretacji prawnych w poszczególnych Spółkach magazyn prosumencki (net-metering) jest dalej uwzględniany w indywidulanym rozliczeniu danego Członka SE lub pozostaje w zawieszeniu bez udziału w dalszym rozliczeniu. Podobnie wygląda kwestia w rozliczeniu net-bilingu, odpowiednio kwota z magazynu może być wypłacona na rzecz prosumenta z chwilą nabycia prawa do rozliczeń jako członek SE albo uczestniczyć w rozliczeniu danego członka, ewentualnie oczekiwać
w zawieszeniu i wypłatą do upływu 12 m.

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

W przypadku PPE rozliczanych w oparciu o opłatę miesięczną zależną od zużycia energii w danym przedziale, opłata ta naliczana będzie naliczania tak jak dotychczas tj. stała opłata miesięczna. W pozostałych przypadkach ilość energii do naliczenia opłaty mocowej zostanie wyznaczona zgodnie z zapisami ustawy w zakresie rozliczenia SE.

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

OSD otrzyma dane o członkach SE od sprzedawcy (wykaz PPE).

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

OSD może rozpocząć wymianę liczników na wniosek SE po zawiązaniu się SE (wpis do KRS). Końcowa data instalacji licznika wynika z ustawy o OZE.

Przyłączenia do sieci

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

Tak, jednakowe zasady zostaną ujęte w aktualizacji IRiESD, która aktualnie jest przygotowywana przez OSD.

Stan prawny na dzień 25.10.2023 r.

Procedura ta zostanie uwzględniona w ww. aktualizacji IRiESD, aktualnie przygotowywanej przez OSD.

Lustracja a KRS

Stan prawny na dzień 08.03.2024 r.

Lustrację przeprowadza właściwy związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona. Spółdzielnie niezrzeszone zlecają odpłatne przeprowadzenie lustracji wybranemu związkowi rewizyjnemu lub Krajowej Radzie Spółdzielcze (art. 91 § 3 pr. sp.). Czynności lustracyjne mogą przeprowadzać lustratorzy wyłącznie z ramienia związków rewizyjnych i Krajowej Rady Spółdzielczej. Obowiązki lustratora może pełnić osoba, która uzyskała uprawnienia lustracyjne wydane przez Krajową Radę Spółdzielczą oraz posiada aktualne szkolenia uzupełniające wiedzę. 

Lustratora wyznacza związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, a w przypadku spółdzielni niezrzeszonych Krajowa Rada Spółdzielcza lub właściwy związek rewizyjny, któremu zlecono przeprowadzenie lustracji (art. 91 § 4 pr. sp.). Sposób przeprowadzania lustracji (zasady i tryb postępowania) określa Krajowa Rada Spółdzielcza (zob. https://krs.org.pl/lustracja-spodzielni-2/uchwala-nr-10-2020-zo-krs-z-dn-07-07-2020-r). Podmiot zarządzający lustracje (właściwy związek rewizyjny lub Krajowa Rada Spółdzielcza) wydaje stosowne upoważnienie do jej przeprowadzenia lustratorowi.

Na dzień dzisiejszy nie ma żadnego branżowego związku rewizyjnego dot. spółdzielni energetycznych.
Do założenia potrzebna jest grupa 10 spółdzielni i w ramach tej struktury określa się działania związku, które muszą być zgodne między innymi z obowiązującymi przepisami prawa, w tym ustawą Prawo spółdzielcze.

Stan prawny na dzień 08.03.2024 r.

Nie ma stałej stawki, składka ustalana jest w zależności od konkretnego związku rewizyjnego.

Stan prawny na dzień 08.03.2024 r.

Lustracja ma charakter odpłatny, a jej wycena dokonywana jest zgodnie z zasadami przyjętymi w danym związku rewizyjnym/Krajowej Radzie Spółdzielczej. Umowa o przeprowadzenie lustracji zawiera między innymi rodzaj przeprowadzanej lustracji, okres objęty badaniem oraz termin jej trwania, a także ustalony koszt lustracji.

Stan prawny na dzień 08.03.2024 r.

Jeśli spółdzielnia energetyczna nie jest zrzeszona w żadnym związku rewizyjnym, to funkcję związku rewizyjnego pełni   Krajowa Rada Spółdzielcza.

Stan prawny na dzień 08.03.2024 r.

Zgodnie z art. 33 § 1 i 3 ustawy Kodeks karny grzywnę wymierza się w stawkach dziennych, określając liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki; jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, zaś najwyższa 540. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być niższa od 10 złotych, ani też przekraczać 2000 złotych.

Stan prawny na dzień 08.03.2024 r.

Przedmiotowy okres liczony jest od momentu wpisania spółdzielni do Krajowego Rejestru Sądowego.

 

WSPÓŁPRACUJĄ Z NAMI

Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego
w Minikowie, 89-122 Minikowo
email: forumse@kpodr.pl